انتظار می رود مجمع عمومی قطعنامه پیشنهادی کشورهای عرب در انتقاد از حکومت سوریه را تصویب کند

همزمان با انتشار گزارش هایی از حمایت اطلاعاتی آمریکا از مخالفان حکومت سوریه، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای در انتقاد از این حکومت را بررسی می کند.

با ادامه درگیری شدید بین نیروهای دولتی و مخالفان مسلح در سوریه، قرار است قطعنامه پیشنهادی شماری از کشورهای عرب شامل انتقاد از نحوه برخورد حکومت سوریه با اعتراضات سیاسی آن کشور در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در روز جمعه، ١٣ مرداد (٣ اوت) به رای گذاشته شود.

پیش نویس این قطعنامه که عربستان سعودی آن را تهیه کرده از حمایت اکثر کشورهای عرب و کشورهای غربی برخوردار است و انتظار می رود با رای اکثر کشورهای عضو سازمان ملل به تصویب برسد.

در این قطعنامه، سیاست دولت سوریه و عملکرد ارتش و گروه های مسلح وابسته به حکومت در قبال اعتراضات مردم به شدت مورد انتقاد قرار گرفته و به عنوان مصادیقی از نقض فاحش حقوق بشر و جنایت علیه بشریت، اقداماتی مجرمانه معرفی شده است.

از جمله مواردی که در قطعنامه مورد تاکید قرار گرفته حمله نیروهای دولتی و برخورد دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی سوریه با معترضان غیرمسلح از جمله کودکان و اقدام آنها در "قتل و معلول کردن، بازداشت خودسرانه، حبس، شکنجه و بدرفتاری با بازداشت شدگان از جمله آزار جنسی و بهره برداری از بازداشت شدگان به عنوان سپر انسانی" است.

پیش نویس اولیه این قطعنامه شامل خواست اتحادیه عرب در این زمینه بودکه "لازم است رئیس جمهوری سوریه به منظور فراهم شدن زمینه گذار مسالمت آمیز سیاسی، از قدرت کناره گیری کند" اما در جلسه شماری از کشورها برای بررسی مقدماتی این پپیش نویس، این بخش از قطعنامه باعث ابراز نگرانی برخی از شرکت کنندگان از جمله برزیل، هند، پاکستان، آفریقای جنوبی و آرژانتین شد.

این کشورها گفتند که حتی اگر نحوه برخورد بشار اسد با مردم آن کشور، ادامه زمامداری او را ناممکن ساخته باشد، بازهم تصویب قطعنامه ای شامل درخواست کناره گیری رهبر یک کشور می تواند با اصل حمایت سازمان ملل از حق حاکمیت اعضای سازمان تناقض داشته باشد و در هر حال، به جز مداخله نظامی براساس مصوبه شورای امنیت، سازمان ملل امکانات موثری برای تغییر رژیم کشورها در اختیار ندارد.

به همین دلیل، این بخش از قطعنامه تعدیل یافته است تا تعداد بیشتری از کشورهای عضو سازمان به آن رای بدهند و به این ترتیب، "فشار معنوی و اخلاقی" بیشتری را بر حکومت سوریه و حامیان و متحدان آن، به خصوص روسیه و چین وارد کنند.

در قطعنامه پیشنهادی، از دولت سوریه خواسته شده است در اجرای طرح پیشنهادی کوفی عنان، واحدهای ارتش را از محله های مسکونی خارج و کاربرد تسلیحات سنگین علیه غیرنظامیان را متوقف کند و به مردم این کشور اجازه برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز را بدهد و مخالفان مسلح نیز ملزم شده اند در مقابل، به عملیات مسلحانه خاتمه دهند.

با دستیابی نیروهای مخالف به تسلیحات سنگین جنگ سوریه ابعاد جدیدی به خود گرفته است

همچنین، در واکنش به اظهارات اخیر سخنگوی وزارت خارجه سوریه که به عنوان تاییدی بر وجود تسلیحات شیمیایی در این کشور تعبیر شد، قطعنامه پیشنهادی "از حکومت سوریه می خواهد از کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی و میکروبی و مواد مربوط به آنها و قرار دادن این اقلام در اختیار نهادهای غیر دولتی خودداری ورزد." این بخش از قطعنامه حاکی از از نگرانی در این مورد است که ممکن است رژیم سوریه به عنوان آخرین وسیله نجات خود، به نا امن کردن منطقه از طریق کاربرد اسلحه شیمیایی علیه مردم این کشور یا کشورهای همسایه روی آورد یا این تسلیحات را در اختیار گروه های وابسته به خود در منطقه قرار دهد.

این نخستین قطعنامه مجمع عمومی در مورد بحران سوریه نیست و در ماه فوریه سال جاری مجمع عمومی قطعنامه کمابیش مشابهی را تصویب کرد. در آن زمان، یکصد و سی و هفت کشور از بیش از یکصد و نود عضو سازمان ملل به آن قطعنامه رای مثبت دادند اما روسیه و چین از قطعنامه ماه فوریه حمایت نکردند و گفته اند به قطعنامه جدید هم رای منفی می دهند.

هیچ کشوری از حق وتو در مجمع عمومی برخوردار نیست اما برخلاف برخی قطعنامه های مصوب شورای امنیت سازمان ملل، مصوبات مجمع عمومی ضمانت اجرایی ندارد.

ادامه خشونت و حضور اطلاعاتی آمریکا

در همانحال، گزارش های منتشر شده توسط رسانه های دولتی و منابع مخالفان حکومت سوریه حاکی از ادامه درگیری بین نیروهای دو طرف در مناطق مختلف، از جمله دمشق، پایتخت، و شهر حلب، بزرگترین شهر این کشور و تلفات نظامی و غیرنظامی این درگیری هاست.

بامداد جمعه، گروه موسوم به ناظران حقوق بشر سوریه، که مواضع مخالفان حکومت بشار اسد را منعکس می کند، گزارش کرد که شامگاه پنجشنبه، در آتشباری نیروهای دولتی به سوی اردوگاه آوارگان فلسطینی یرموک دز نزدیکی مرکز دمشق، پانزده نفر از جمله دو کودک کشته شدند. رسانه های دولتی نیروهای مخالف را مسئول این حمله معرفی کرده اند.

اوباما اجازه حمایت اطلاعاتی از مخالفان اسد را داده اما در برابر دخالت نظامی مقاومت کرده است

جیم میور، خبرنگار بی بی سی در بیروت که تحولات سوریه را دنبال می کند، به نقل از منابع مخالفان گفته است که روز پنجشنبه، حدود یکصد و هفتاد نفر در شهرهای مختلف سوریه کشته شدند و بیشتر این تلفات، ناشی از حملات ارتش در شهر حما، در مرکز سوریه بوده است.

به گفته خبرنگار بی بی سی، با وجود اینکه هر دو طرف برای نتیجه نبرد حلب اهمیت ویژه ای قایل شده اند، اما گزارش مخالفان از شمار تلفات نیروهای مخالف و غیرنظامیان در حلب کمتر از برخی نقاط دیگر بوده و رسانه های دولتی نیز، ضمن گزارش هایی از برخورد مسلحانه در حوالی حلب، کمترین اشاره ای به جنگ در داخل شهر نکرده اند.

روز گذشته، اروی لادسو، فرمانده ناظران صلح سازمان ملل، گفت که هنوز جنگ نهایی در حلب آغاز نشده و به نظر می رسد هر دو طرف خود را برای نبرد بر سر تسلط بر بزرگترین شهر سوریه و مرکز اصلی فعالیت های اقتصادی این کشور آماده می کنند.

همزمان، رسانه های آمریکایی از "عملیات مخفیانه" آمریکا در حمایت از نیروهای مخالف حکومت سوریه خبر داده اند.

به گفته این منابع، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، با امضای فرمانی در اوایل سال جاری، مجوز اینگونه عملیات را صادر کرد و براین اساس، ماموران سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا - سیا - و دیگر نهادهای اطلاعاتی، اجازه کمک به مخالفان بشار اسد را داشته اند.

این کمک ها از جمله شامل آموزش، تحویل تجهیزات مخابراتی و ارائه اطلاعات بوده است.

تا کنون آقای اوباما با دخالت نظامی مستقیم آمریکا در سوریه مخالفت کرده و تنها اجازه کمک های غیرتسلیحاتی به مخالفان را داده است اما رئیس جمهوری اخیرا از سوی برخی نمایندگان کنگره تحت فشار قرار داشته تا به حمایت عملی و علنی از مخالفان مبادرت کند.

به گفته برخی ناظران، موضعگیری آمریکا در جریان اعتراضات سیاسی در مصر، یمن و تا حدودی تونس، و فشاری که بر دولت های متمایل به غرب در این کشورها واردکرد، باعث شد تا بحران های سیاسی آنها در مقایسه با سوریه، با هزینه انسانی کمتری حل و فصل شود.

در مقابل، حکومت سوریه عمدتا وابسته به روسیه است و ایالات متحده و کشورهای غربی نفوذ چندانی بر رهبران آن ندارند و روسیه نیز با اجرای راه حل مبتنی بر تغییر رهبری برای برآوردن خواست اصلی معترضان مخالفت کرده است.

چنین وضعیتی باعث شده است تا برخی از مخالفان حکومت سوریه تاکید کنند که تنها راه برای خاتمه دادن به بحران سیاسی آن کشور، مداخله نظامی خارجی است که در لیبی نیز به نتیجه رسید.